MEDIACJA W RAMACH „USTAWY O NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ ORAZ EDUKACJI PRAWNEJ”
W dniu 1 stycznia 2019 roku wejdą w życie zmiany w ustawie. W jakim zakresie dotyczą mediacji?
Ustawa stanowi, że nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację.
Kto może skorzystać (osoba uprawniona)?
Osobą uprawnioną jest osoba, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Obowiązkowe jest złożenie stosownego oświadczenia.
Co obejmuje nieodpłatna mediacja?
- Poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających;
- Przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji;
- Przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej;
- Przeprowadzenie mediacji;
- Udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.
Czego nie obejmuje nieodpłatna mediacja?
- Spraw, w których sąd lub inny organ wydały postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji lub postępowania mediacyjnego;
- Spraw, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc
„Nieodpłatna mediacja może być prowadzona pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona.” [art. 4a ust. 4]
Kto może prowadzić taką mediację?
„Mediatorem może być osoba wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu okręgowego, o której mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 23, z późn. zm.1) ), lub wpisana na listę mediatorów prowadzoną przez organizację pozarządową w zakresie swoich zadań statutowych lub uczelnię, o której mowa w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, o której informacje przekazano prezesowi sądu okręgowego.” [art 4a ust. 6]
Nieodpłatnej mediacji, nie może prowadzić osoba, która w sprawie którejkolwiek ze stron uprzednio świadczyła pomoc prawną lub poradnictwo obywatelskie, była świadkiem, wydawała opinię, sporządzała wywiad środowiskowy lub prowadziła terapię, a także osoba, co do której zachodzi okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jej bezstronności, z wyłączeniem udzielania pomocy, w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 ustawy. W takim przypadku mediator odmawia przeprowadzenia nieodpłatnej mediacji, informując osobę uprawnioną o możliwości skorzystania z nieodpłatnej mediacji prowadzonej przez innego mediatora w tym samym punkcie lub innych punktach, w których udzielana jest nieodpłatna pomoc prawna lub świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie (…) [art. 4.a ust. 7]
Inne informacje techniczne:
- Z mediacji sporządza się jedną kartę pomocy, po zakończeniu mediacji, wskazując dodatkowo liczbę i łączny czas trwania posiedzeń mediacyjnych.
- Mediacji nie można prowadzić poza punktem, ani za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość {art. 8 ust. 8].
- W ramach dyżurów nie określa się z góry czasu przeznaczonego na mediację.
- W punkcie organizuje się spotkanie z mediatorem poświęcone nieodpłatnej mediacji, z tym że czas trwania jednego spotkania z mediatorem podczas dyżuru nie może przekroczyć połowy czasu trwania dyżuru lub kieruje się osobę uprawnioną na dyżur, którego specjalizację określono jako nieodpłatna mediacja, odbywający się w innym punkcie, pod warunkiem, że na terenie danego powiatu taki dyżur został zorganizowany.
- Niektóre punkty mogą być wyspecjalizowane np.: w mediacji, wówczas wszystkie lub wybrane dyżury w danym punkcie mogą być poświęcone jedynie nieodpłatnej mediacji.
- Samorządy prawnicze (adwokaci i radcowie) w porozumieniu z powiatem będą też wskazywać spośród siebie specjalistów ds. mediacji.
- Organizacje pozarządowe będą mogły aplikować o środki na prowadzenie punktów specjalizujących się wyłącznie w mediacji
Źródło: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002030/U/D20172030Lj.pdf