Mediacja jest instytucją, która kieruje się kilkoma zasadami, które czynią z niej tak szczególną metodę radzenia sobie z konfliktami i sporami w różnych obszarach życia społecznego – także w sytuacji konfliktów w szkole. Warto przytoczyć niektóre z nich odnosząc je do specyfiki społeczności szkolnej.
Mediacja w szkole
Zjawiska przemocy i agresji rówieśniczej, które obserwujemy w szkole mogą mieć wiele przyczyn. Jedni autorzy wskazują na przyczyny biologiczne (poziom testosteronu u chłopców, choroba i zaburzenia psychiczne), inni z kolei podkreślają podłoże społeczne (proces wychowania, obserwowane wzorce zachowań w świecie dorosłych np. u rodziców).
Wdrożenie programu mediacji rówieśniczych w szkole przynosi szereg korzyści. Wiele z nich zostało udokumentowanych w badaniach empirycznych prowadzonych głównie poza granicami naszego kraju. W literaturze przedmiotu można znaleźć pogląd, że w szkołach, gdzie realizowane są programy mediacji rówieśniczej spada liczba konfliktów z udziałem agresywnych zachowań nawet o około 50% (por. Sawicka K., (2008).
Zwaśnionym stronom z pomocą może przyjść mediator rówieśniczy. Tę rolę mogą z powodzeniem pełnić odpowiednio przeszkoleni uczniowie. Mediacja sprawdza się zarówno w szkołach gimnazjalnych, jak i ponadgimnazjalnych. Dobrym zwyczajem jest budowanie zespołu mediatorów rówieśniczych złożonego z uczniów różnych klas. Jednym z głównych zadań mediatorów w szkole jest promocja mediacji jako alternatywy dla przemocy i agresji.
Czynniki sukcesu – czyli co zrobić, aby Szkolne Centrum Mediacji w naszej szkole przyniosło korzyści. Mediację rówieśniczą można wprowadzać do szkoły na wiele sposobów. Doświadczenie mediatorów z ośrodka mediacyjnego Fundacji Pracownia Dialogu pokazuje, że warto zaplanować w takim programie kilka działań:
Mediacja jest metodą rozwiązywania konfliktów (przez niektórych nazywana instytucją), która posiada swoją dynamikę i przebiega według pewnych kroków. Poniższy model jest jednym z wielu, według których postępują mediatorzy. Zapewne osoby prowadzące mediację w szkole spotkają się z takim modelem, gdzie mediatorzy na pierwszym spotkaniu informacyjnym spotykają się od razu ze wszystkimi (najczęściej dwiema) stronami konfliktu.