Główne problemy, które rozwiążemy i potrzeby, które zaspokoimy:
- Nieumiejętne radzenie sobie z samodzielnym rodzicielstwem będącym wynikiem rozstania/konfliktu małżonków/partnerów.
- Niedostateczne wsparcie dla dzieci i młodzieży w sytuacji rozstania rodziców, brak rzecznictwa ich interesów.
- Niedostateczne kompleksowe wsparcie „pod jednym dachem” dla samodzielnych rodziców.
- Potrzeby edukacyjne u rodziców i także specjalistów na temat nowych zjawisk: samodzielne rodzicielstwo, piecza naprzemienna, alienacja rodzicielska
W „Samotne rodzicielstwo a zagrożenie wykluczeniem społecznym” (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, W-wa 2012) czytamy, że samotne rodzicielstwo może prowadzić do wykluczenia społecznego, szczególnie w wymiarze dostępu do usług społ. i wykluczeniem z więzi społ. Bierność w podejmowaniu strategii życiowych na rzecz rozwiązania problemów związana jest z: opieką nad dzieckiem, brakiem wiedzy nt. źródeł pomocy, brakiem wiary w siebie itp.
Aktualna Strategia Polityki Społecznej Województwa Kujawsko-Pomorskiego diagnozuje, że „w rodzinach, w których występuje problem bezradności brakuje umiejętności tworzenia właściwego klimatu życia rodzinnego i wzorców komunikacji, rozładowywania napięć powstałych poza domem, zapewniania poszczególnym członkom rodziny poczucia bezpieczeństwa, a także obdarzania dzieci uwagą. Problemy opiekuńczo-wychowawcze, przemoc w rodzinie a także konflikty międzypokoleniowe wielokrotnie są przyczyną umieszczania dzieci i młodzieży w rodzinnej w instytucjonalnej pieczy zastępczej, a dla dorosłych ofiar rodzinnej przemocy stanowią powód szukania schronienia i porad w placówkach i organizacjach pomocowych.” (s.40).
„Wojewódzki Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie dla województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2021 – 2026” wskazuje na nasilanie się zjawiska przemocy w rodzinie w naszym województwie. Chociaż problem przemocy narasta w każdej postaci, to szczególnie niepokoi wzrost udziału przemocy psychicznej ze względu na to, że jest trudniej obserwowalna i może znajdować większą akceptację społeczną. Tymczasem jak wskazują dane praca z rodziną zaczyna się często z opóźnieniem, co prowadzi do obniżenia gotowości zmiany u osób doświadczających przemocy.
Dane statystyczne z sądów i GUS potwierdzają skalę zjawisk, którym stawimy czoła. W największych sądach rejonowych w kuj-pom w 2020 roku przeprowadzono: w Bydgoszczy 898 spraw, w Toruniu 540, we Włocławku 435 spraw rodzinnych. We wszystkich rodzajach spraw można zaobserwować tendencję rosnącą wobec poprzednich lat. W 2020 r. orzeczono w kuj-pom 3759 rozwodów w tym: małżeństwa z 1 dzieckiem-1255, małżeństwa z 2 dzieci-777, z 3 dzieci-117, z 4 dzieci i więcej-35.
Uczestnicy mediacji naszych poprzednich projektów wskazywali potrzebę równoległego wsparcia psychologicznego i o charakterze edukacyjnym.
Priorytetem w projekcie są działania zapobiegające występowaniu kolejnych kryzysów w rodzinie. Istotne jest uczenie rozwiązywania konfliktów w drodze rozmowy, która może być kluczem do pozytywnych relacji.
Nasz projekt to działanie profilaktyczne. Jak widać z danych statystycznych wiele osób musi szukać rozstrzygnięć w sądach, zamiast rozwiązań w mediacji. Generuje to dodatkowe koszty, stres, rodzi negatywne emocje do siebie nawzajem. Problem konfliktów i przemocy w rodzinie pogłębił się w okresie pandemii, co dostrzegł min. Rzecznik Praw Obywatelskich, wskazując że konieczność przeciwdziałania nasilającej się przemocy domowej w czasie epidemii została umieszczona na szczycie listy kluczowych zadań państw przy opracowywaniu strategii reakcji na wirusa SARS-CoV-2. Przewidywania dotyczące możliwości gwałtownego wzrostu liczby przypadków użycia przemocy wobec osób najbliższych w czasie epidemii są uzasadnione także czynnikami psychologicznymi – strach przed zakażeniem, poczucie braku kontroli nad biegiem wydarzeń, czy potencjalne pogorszenie sytuacji materialnej, mogą bowiem działać jako stresory prowadzące do zaostrzania istniejących i powstawania nowych konfliktów pomiędzy osobami najbliższymi.
Planowane działania np. mediacja bądź terapia rodzinna (także z udziałem dziecka i nastolatka) mogą być ratunkiem w sytuacji trudności dotyczących wykonywania kontaktów, zaistnienia wątpliwości i obaw, czy na spotkania zezwolić, jak się zachować podczas spotkania z „drugą stroną”, jak nie dać się sprowokować do podjęcia nieodpowiedniej reakcji, którą „druga strona” być może będzie chciała wywołać, w jaki sposób przygotować do spotkania zarówno siebie jak i dziecko, jak nawiązać kontakt z dzieckiem, zwłaszcza po dłuższym okresie niewidzenia, bądź gdy poprzednim spotkaniom towarzyszyła napięta atmosfera.
Działania takie rekomenduje Instytut Wymiaru Sprawiedliwości (dr hab. E.Holewińska–Łapińska, Sędziowska ocena efektywności stosowania przepisów dotyczących wykonywania kontaktów z dzieckiem (art. 598 zn. 15 – 598 zn. 20 k.p.c.) w świetle wyników badania ankietowego, Warszawa 2016).
Nasze działania wpisują się w zauważanie problemu np.: alienacji rodzicielskiej przez Biuro Wsparcia Rodziny i Przeciwdziałania Przemocy Urzędu Marszałkowskiego. Szkoliło ono pracowników pomocy i integracji społecznej z tego zakresu.